ÖLÜMDEN EN FAZLA KORKANLAR, ÖLÜME İÇLERİNDE ÇOK FAZLA YAŞANMAMIŞ HAYATLA YAKLAŞANLARDIR.
Irvin Yalom'un “Annem ve Hayatın Anlamı” adlı kitabını bir solukta okudum.
Yalom'u “Nietzsche Ağladığında” adlı eseriyle tanıyordum. O kitabını da okumadım aslında. Bir de “Aşkın Celladı” varmış. Ancak Yalom bu kitapla kendini bana bir güzel tanıttı.
Çok farklı bir terapist olduğu apaçık ortada. Öykülerinde hastalarının yaşamlarından ve karakterlerinden çok kendisiyle ilgili öz'ler saklı.
Anne ve Hayatın Anlamı; ölüm üzerine, insanın daha anlamlı yaşamak için verdiği kişisel mücadeleler üzerine derin gözlemler içeren bir kitap.
Aslında bu kitabı anneler gününde okumayı benim kadar seven anneme almıştım. O henüz okumaya fırsat bulamadı. İçeriği benim beklediğim gibi değil, çok daha etkileyici.
Yalom ve annesi arasındaki ilişki, aşılması ve derinlemesine irdelenmesi gereken sorunlar, geçmişten bugüne söylenmesi gereken sözler ve ölümle yüzleşme. Hikayelerde saklı olanlar..
Hikayelerden en sevdiklerim; Annem ve Hayatın Anlamı ve Yas Terapisinde Yedi İleri Ders. Macar Kedinin Laneti beni en çok düşündüren öykü. Gerçeğe en uzak olanı olmasına rağmen; diyaloglar, kullanılan metaforlar anlatılmak istenenle çok uyumlu.
Bir kadın tarafından öldürülen kedi, dokuzuncu hayatını ondan ve neslindeki kadınlardan intikam alarak geçirir. Terapist sonuncu hayatını rüyalarda gezerek ve kin beslediği kadının erkeklerini korkutmayı bekleyerek geçiren kediyle rüyasında bir terapi uygular. Ve kediye ölümünü ve bekleyerek geçirdiği hayatını aynı tabakta sunar.
Kediye der ki:
“Dokuzuncu hayatının devam etmesini istiyorsun ama aslında dokuzuncu hayatını yaşamıyorsun. Yalnızca askıya alınmış bir canlılık durumunda var oluyorsun.”
Kafası karışan kedi insana acır. İnsanlar öleceklerini bile bile, tek bir hayatları da varken yaşamaya nasıl tahammül edebiliyorlar? Hayatın herhangi bir noktasından, herhangi bir etkinliğinden nasıl zevk alabiliyorlardı?
Biz insanlar ölümü çok düşünürüz. Özellikle hayatın bazı evrelerinde. Ama sonra boyun eğiyoruz. Ya aklımızdan çıkarıyor ya da ölüme açıkça meydan okuyoruz. (Ölümü korkutucu kılan bir şey yok aslında. Bilincin sona ermişken, var olmayan bir hiçlik iken neyden ürkebilirsin ki!) Ne yazık ki insanlar bunu güven verici bulmazlar.
İkna olmayan kedi kafasını karıştıran şu cümlelerle ölümü tanımaya başlar. “Ölümün olduğu yerde ben yokum; benim olduğum yerde ölüm yok.”
HİÇ ÖLÜM İLE SEN AYNI ANDA VAR OLABİLİR MİSİN?
Çoğu insanın ölümle karşılaşmamak için hayatını yaşamaktan vazgeçtiğini de söyler Yalom. Ölüm borcunu ödememek için hayat kredisini reddetme ile imgeler.
Macar kedi ölümü ve hayatı erteleyişinin verdiği sıkıntıyı iyice tartar. Laneti geri çeker. İşte böyle! Masalla sona eriyor kitap. Ancak yaşamdaki tek gerçek olan ölümü ana tema olarak kullanır. Kendini kendi ölümüne hazırlayarak..
